ÖNEMLİ: YDS'ye başlamadan yds modern metinler dosyasındaki metinleri anlıyor ve harekesiz okuyor olmanız tavsiye edilmektedir.

Arapça YDS her ne kadar zaman zaman taktiklerin savaşı olarak değerlendirilse de önemli olan noktanın KELİME BİLGİSİ VE METNİ ANLAMA olduğu unutulmamalıdır.

Öyleyse nereden ve nasıl kelime bulup ezberleyebiliriz?

Önce kaynaklardan bahsedelim:

Geçmiş yıllardaki cümleleri internet arama motorlarında aradığımızda karşımıza herhangi bir Arap ülkesinin ya sağlık dergisi ya bilimsel verileri veya genel kültür konularını ele alan kaynaklar çıkmakta...

Bizim bu kaynakların hepsini Türkiye'de bulup ezberleme imkânımız yok. Ancak daha basit bir yolumuz var. Daha doğrusu ulaşabileceğimiz kaynaklar var; bunların en başında da ar.wikipedia.org sitesi var.

İnternetteki bu tür kaynakları bularak sağlık, ünlü kişiler, icatlar, tarih, ülkeler gibi konuları okumaya (anlayarak) başlamak büyük fayda sağlayacaktır.

En büyük sorun ise "OKUDUĞUMUZ VEYA ANLAMINA BAKTIĞIMIZ KELİMELERİ AKLIMIZDA TUTAMIYORUZ" cümlesi sanırım.

Cevabı basit!!!

Çalışma metotlarını kullanamıyoruz.

Konu daha net anlaşılsın diye bakın bir örnek verelim;

Aşağıdaki parçayı bir kez okuyun...

مراسم تقديم الشاي

مراسم تقديم الشاي عندما تشاهد يابانياً يشرب الشاي وفق التقاليد الخاصة بها تشعر أن هناك حركة تفاعل وتبادل روحاني بين صاحب البيت الذي يعد الشاي وبين الضيوف الذين يبحثون عن الصفاء الفكري والجسدي، والذي يقود جميع الحاضرين حول إبريق الشاي وأكوابه إلى هدوء وسكينة عجيبة حتى تظن أنك تؤدي احدى الشعائر الدينية. تبدأ قصة الشاي في اليابان عندما قدم أحد الرهبان البوذيين اليابانيين من جارتهم العملاقة الصين ومعه أوراق الشاي الأخضر، وانتشر شربه فقط بين الرهبان لتساعدهم على التعبد في فترات الليل الطويلة، ثم انتقلت بعد ذلك إلى إحدى العائلات الحاكمة والتي تطورت عندهم مسألة تقديم الشاي بطرق خاصة، باستخدام أدوات صينية سيراميكية جميلة، كالأبريق، والملاعق. طريقة عمل الشاي أو حفل تقديم الشاي للضيوف في كوخ صغير تسمى بــ”سادو”. هناك آداب ومفردات خاصة يجب تعلمها من أساتذة محترفين، في أكواخ معدة أساساً لذلك، وتكون هذه الأكواخ صغيرة الحجم والمساحة، لا تتسع لعدد كبير من الناس، يتم تصميمها من الخشب الخفيف والتي يؤخذ معظمها من الغابات، وتكون الأبواب والنوافذ مصنوعة من الورق الأبيض الخفيف على أعواد من الخشب الصغير، فتتكون منه لوحات هندسية مربعة الشكل، في حين تتكون أرضية الغرفة من حصير “التاتامي“. وتوضع أدوات تحضير الشاي في احدى أركان وزايا الغرفة الجميلة.

الثقافة اليابانية غنية، وتتميز بالذكاء العملي لخلق تناغم مجتمعي جميل، يجمع بين أدب وظرف فن المحادثة الكلامية والصامته، وهدوء وحكمة ضبط الأعصاب، وصدق وصراحة التعامل، وأمان وسلام السلوك، ليخلق كل ذلك نوع من الطمأنينة، والأمان، والحكمة، والراحة في المعيشة الحياتية باليابان. والعجيب بأن تناغم السلوك ترافق باحترام الوقت، ودقة الأداء، وحرفية المهنة، وإتقان العمل، وقد أدى كل ذلك لتناسق رائع بين روحانية الشخصية اليابانية، وجمال أخلاقيات سلوكها، وبراعة أدائها في العمل. وقد تطورت هذه الشخصية عبر العصور من خلال ثقافة مجتمعية تجمع تالف جميل بين الإنسان والطبيعة، ومرتبطة بفلسفة روحانية هادئة، وتضم ظواهر فنية مجتمعية، تجمع بين جمالية تنسيق الزهور، وبراعة الكتابة الكولوغرافية، وفن مسرح النو، وإحتفالية شرب الشاي، وتقديم الحلويات الجميلة المنظر والشهية الطعم، بل وحتى جلسة الطعام اليومية قد تأخذ شكل احتفالية فنية، تجمع بين تنوع جميل لوجبة الطعام، وفي أواني أنيقة فاخرة، مع تنسيق جميل للورود على طاولة الأكل

Okuduğunuzu varsayarak; pek çoğumuzun bilmediğimiz kelimeyi cümle bağlamından ya da genel kültürden çıkarabiliyoruz ancak burada gelen bilmediğimiz bir kelimeyi acaba yabancı olduğumuz bir konunun içerisinde gelirse orada da anlayabilecek miyiz? Yani işimizi şansa mı bırakacağız?

Öyleyse ne yapmalıyız?

1. Bu parçayı okuduğunuzda bilmediğiniz kelimelerin anlamlarını çıkarmakla işe başlamalıyız.

2. Anlamlarını çıkardıktan ve parçayı çevirdikten sonra (her şeyi anladıktan sonra ) başka bir parçaya geçmemeliyiz. En büyük hatamız bu. Kelime ezberleyememizin en büyük sebebi budur. Yani okuduğumuzu anladık, aklımızda kaldı dediğimiz andan sonra da en az (bu parça için 20 - 30 dakika) 0-45 dakika daha tekrarlamalı ve her seferinde yeniden okuyormuş gibi önemsemeliyiz.

3. Harekesiz okuyabilme kabiliyeti kazanamayan veya harekeleri önemsemeden (keyfi) okuyanların da başarı şanslarının düşük olduğunu göz önüne alıp HAREKESİZ OKUYABİLME yeteneğimizi geliştirmeliyiz. (bunun yolu çok basittir 12 fiil ezberlemekle gerçekleşir)

4. Çeviri yeteneğimizi geliştirmeliyiz. Ancak dikkat edilmesi gereken bir husus var; Çeviri yapmak, konuyu ya da satırı okuduktan sonra kelimelere tek tek anlam yükleyerek tercüme etmek değildir. Çeviri yapmak, okuduğunuz anda aklınıza Türkçesinin gelmesi veya anlam kazanması demektir.

Bu yüzden çeviri yeteneğimizi geliştirmeye çalışmalıyız.

5. Son bir öneri; KPSS veya diğer sınavlara girenler neredeyse 8 ay civarında bir zamanlarını tamamen buna ayırıyorlar. Bizim de sadece okulda veya kurslarda öğrendiklerimizle yetinmek yerine, daha çok geliştirmek veya üstüne ekleme yapmak için biraz daha çaba harcamamız gerekir.

TEKRAR ETMEK UNUTKANLIĞIN DÜŞMANIDIR!

Konuyu sabah veya gün içerisinde okuduktan sonra akşam yatmadan önce de mutlaka tekrar edelim ve olabildiğince başka konularla meşgul olmayıp uyuyalım. Beyin, yapısı gereği sabaha kadar bu parça ile meşgul olacaktır. Unutmayınız ki uyumadan önce çok düşündüğünüz şey bilinçaltını meşgul eder.

Ertesi sabah yeni bir konuya başlamadan önce de küçük bir tekrar işimize çok yarayacaktır.

ÖNEMLİ:

Ve illaki bir kursa yazılmak isterseniz lütfen geçmiş yıllardaki KPDS sorularından zorlandıklarınızı gösterin ve ilgili şahıstan gerekirse açıklama yapmasını isteyin. Ya da harekesiz bir metin götürerek okunuşunu merak ettiğiniz söyleyin. Eğer okuyamıyorsa da başka yerlere yönelin.

Unutmayın biz her ne kadar Türkçe konuşuyorsak da yabancı birine Türkçe öğretme imkânımız yok. Yani her Arapça bildiğini düşünen veya gerçekten bilen kişilerin günlük hayatın dışındaki konuları da ANLATMA - ÖĞRETEBİLME - ÇEVİRİ yeteneklerinin olmasını beklemeyelim.

Öğretim tekniklerini bilmeyen veya uzman olmayan kişilerden uzak duralım, bu sadece vakit kaybına sebep olur.

Herkese Başarılar Dilerim...

Enis KAYA

Ankara Üniversitesi TÖMER Arapça Okutmanı

ODTÜ Arapça Ek Öğretim Görevlisi

1

في الْعِرَاقِ: السُّخْرِيَّةُ في مُوَاجَهَةِ الْفَسَادِ

رَفَعَ عِرَاقِيُّونَ فِي مُظَاهَرَاتِهِمْ ضِدَّ الْفَسَادِ شِعَارَاتٍ وَرُسُومًا سَاخِرَةً لِبَعْضِ الْمَسْؤُولِينَ فِي الْحُكُومَةِ، تُنَدِّدُ بِالْحَالَةِ الَّتِي وَصَلَتْ إِلَيْهَا الْبِلَادُ، دَاعِيَةً إِلَى الْمَزِيدِ مِنَ الْإِصْلَاحَاتِ وَمُحَاسَبَةِ النُّوَّابِ وَكُلِّ الْمُتَسَبِّبِينَ فِي تَفَشِّي الْفَسَادِ.

وَعَلَّقَ أَحَدُهُمْ عَلَى تِلْكَ الشِّعَارَاتِ قَائِلًا "لَوْ كُنْتُ بَرْلَمَانِيًّا وَسَمِعْتُ كُلَّ هَذِهِ الشَّتَائِمِ لَمَا بَقِيتُ يَوْمًا وَاحِدًا فِي مَنْصِبِي". وَفِي حَدِيثٍ لِلْجَزِيرَة نت قالَ أَحَدُ الْمُتَظَاهِرِينَ إِنَّ "الْحَلَّ الْأَنْسَبَ لِلتَّغَلُّبِ عَلَى هُمُومِ الْحَيَاةِ الْيَوْمِيَّةِ بِالْعِرَاقِ هُوَ السُّخْرِيَّةُ مِنْهَا"

Kelimeler : Arapça - İng - Türkçe

مُظَاهَرَةٌ - gösteri - demonstration

رَسْمٌ سَاخِرٌ - karikatür, alaya alan resim - caricature

حُكُومَةٌ - hükümet - government

نَدَّدَ بِ - kınamak - denounce

مُحَاسَبَةٌ - hesaba çekmek, ceza vermek - punishment

نَائِبٌ - milletvekili - member of parliament

عَلَّقَ عَلَى - hakkında yorum yapmak - comment

شَتِيمَةٌ - isimlendirmek, adlandırmak - insult

مَنْصِبٌ - makam, mevki - position, job

تَغَلَّبَ عَلَى - üstün gelmek - overcome

2

لِبَاسُ الْعَرُوسِ.. لِبَاسُ أَمِيرَاتٍ فِي تلِمْسَان

بِوِلَايَةِ تلِمْسَانَ الْجَزَائِرِيَّةِ، لِكَوْنِهِ يَتَأَلَّفُ مِنْ مَجْمُوعَةٍ وَاسِعَةٍ مِنْ مُسْتَلْزَمَاتِ اللِّبَاسِ وَالْحُلِيِّ.

وَتَبَايَنَتِ الرِّوَايَاتُ فِي سَبَبِ تَسْمِيَةِ هَذَا اللِّبَاسِ بِـ"الشَّدَّةِ"، بَيْنَ مَنْ يَقُولُ إنَّ السَّبَبَ هُوَ كَوْنُ الْحُلِيِّ وَالْمُجَوْهَرَاتِ الْمُرَصَّعِ بِهَا تُضْفِي عَلَيْهِ لَمَعَانًا شَدِيدًا، وَلِأجْلِ ذَلِكَ أُطْلِقَ عَلَيْهِ اسْمُ الشَّدَّةِ، بَيْنَمَا يُؤَكِّدُ آخَرُونَ أنَّ السَّبَبَ الْحَقِيقِيَّ لِهَذِهِ التَّسْمِيَةِ هُوَ أنَّ خُيُوطَهُ وَمُجَوْهَرَاتِهِ مَشْدُودَةٌ وَمُتَمَاسِكَةٌ بِقُوَّةٍ وَبِشِدَّةٍ.

وَيَتَأَلَّفُ هَذَا اللِّبَاسُ مِنْ 12 قِطْعَةً مُتَنَاسِقَةً، وَهُوَ مُرَصَّعٌ بِأَكْثَرَ مِنْ 50 صِنْفًا مِنَ الْمُجَوْهَرَاتِ التَّقْلِيدِيَّةِ الْمَحَلِّيَّةِ الْمَصْنُوعَةِ بِتلِمْسَانَ، وَيَصِلُ سِعْرُهُ إلَى أكْثَرَ مِنْ ثَلَاثَةِ آلَافِ يُورُو، وَتَسْتَغْرِقُ مُدَّةُ خِيَاطَتِهِ أكْثَرَ مِنْ أرْبَعَةِ أشْهُرٍ

Kelimeler : Arapça - İng - Türkçe

عَرُوس - gelin - bride

فَخْم - görkemli , lüks - sumptuous

مُسْتَلْزَمَات - aksesuar - accessories

مُجَوْهَرَات حُلِي - mücevher takılması

تَبَايَنَ - kontrast - uyum, contrast

مُرَصَّع - işlemeli, kakmalı - inlaid

أضْفَى - hediye, ihsan etmek, bağışlamak - grant, lend

بَرِيق لَمَعَان - parlak, göz alıcı - brightness

خَيْط - iplik, dikiş - thread

مَشْدُود - sıkı sıkıya – tight

3

Üçüncü parçamız ve sorular

الِاتِّحَادُ الْأُورُوبِّيُّ وَأزْمَةُ الْهِجْرَةِ

بَلَغَتْ أَعْدَادُ الْمُهَاجِرِينَ غَيْرِ النِّظَامِيِّينَ مِنَ الشَّرْقِ الْأَوْسَطِ وَأَفْرِيقْيَا إِلَى أُورُوبَّا نَحْوَ

رُبُعِ مِلْيُونِ مُهَاجِرٍ غَيْرِ نِظَامِيٍّ هَذَا الْعَامَ، بِحَسَبِ تَقْرِيرٍ لِمُنَظَّمَةِ الْهِجْرَةِ الدَّوْلِيَّةِ.

وَوَصَفَتِ الْمُنَظَّمَةُ الْوَضْعَ الْحَالِيَّ بِأنَّهُ أَسْوَأُ أَزْمَةِ لَاجِئِينَ مُنْذُ الْحَرْبِ الْعَالَمِيَّةِ الثَّانِيَّةِ، وَانْتَقَدَتْ تَعَامُلَ دُوَلٍ أُورُوبِّيَّةٍ مَعَ قَضِيَّةِ الْمُهَاجِرِينَ.

وَقَدْ طَرَحَ وَزِيرُ خَارِجِيَّةِ النَّمْسَا خُطَّةً مِنْ خَمْسِ نِقَاطٍ لِمُوَاجَهَةِ الْأَزْمَةِ، أَكَّدَتْ ضَرُورَةَ مُحَارَبَةِ "تَنْظِيمِ الدَّوْلَةِ" فِي سُورِيَا وَالْعِرَاقِ وَلِيبْيَا، وَإِنْشَاءِ مَنَاطِقَ آمِنَةٍ فِي أمَاكِنِ النِّزَاعِ، وَتَقْدِيمِ مُسَاعَدَاتٍ وَاسِعَةِ النِّطَاقِ، وَحِمَايَةِ حُدُودِ الِاتِّحَادِ الْأُورُوبِّيِّ الْخَارِجِيَّةِ، وَبِنَاءِ مَرَاكِزَ لِاسْتِقْبَالِ اللَّاجِئِينَ فِي إِيطَالْيَا وَالْيُونَان

Kelimeler : Arp - Türkçe - İng

تَقْرِيرٌ – rapor - Report

انْتَقَدَ – kritize etmek, eleştirmek- Criticize

أَزْمَةٌ – kriz - crisis

طَرَحَ önermek, sunmak, piyasaya sürmek - propose

خُطَّةٌ – plan - plan

مُحَارَبَةٌ – (Birşeye karşı) mücadele etmek - fight against

مَنْطِقَةٌ آمِنَةٌ – güvenli bölge --protected area

مُسَاعَدَاتٌ – yardımlar - aid

حُدُودٌ – sınırlar - borders

مَرْكَزُ اسْتِقْبَالٍ –resepsiyon, karşılama merkezi - reception center

4

الرُّوبُوت.. صَدِيقُ الإنْسَانِ اللَّدُودُ

يَتَّفِقُ الْجَمِيعُ عَلَى أنَّ التِّقْنِيَّاتِ الْمُعْتَمِدَةَ عَلَى الذَّكَاءِ الاصْطِنَاعِيِّ هِيَ فِي تَطَوُّرٍ مُتَسَارِعٍ.

فَهَذِهِ التِّقْنِيَّاتُ أَصْبَحَتْ قَوِيَّةً لِلْغَايَةِ، كَمَا يُؤَكِّدُهُ أَحَدُ مُطَوِّرِي الرُّوبُوتَاتِ الذَّكِيَّةِ، الَّذِي يَتَوَقَّعُ أنْ تَتَجَاوَزَ قُدُرَاتِ الذَّكَاءِ الاصْطِنَاعِيِّ مَثِيلَتَهَا لَدَى الْإنْسَانِ بِالْقَرْنِ الْقَادِمِ.

غَيْرَ أنَّ الْكَثِيرَ مِنَ الْمُتَابِعِينَ لِلْمَوْضُوعِ بَدَأَ يَنْتَابُهُمْ شُعُورٌ بِالْخَوْفِ عَلَى مُسْتَقْبَلِ الْبَشَرِيَّةِ فِي ظِلِّ هَذَا التَّطَوُّرِ السَّرِيعِ، وَمِنْ بَيْنِهِمْ ستِيفِن هُوكِينْغ الَّذِي حَذَّرَ مِنْ أنَّ تَطْوِيرَ ذَكَاءٍ اصْطِنَاعِيٍّ كَامِلٍ قَدْ يُمَهِّدُ لِنِهَايَةِ الْجِنْسِ الْبَشَرِيِّ.

وَأَوْضَحَ هُوكِينْغ أنَّ بِمَقْدُورِ تِقْنِيَّاتِ الذَّكَاءِ الاصْطِنَاعِيِّ أنْ تُعِيدَ تَصْمِيمَ نَفْسِهَا ذَاتِيًّا، وَتَتَطَوَّرَ بِشَكْلٍ مُتَسَارِعٍ، وَهُوَ أَمْرٌ يَتَجَاوَزُ قُدُرَاتِ الْجِنْسِ الْبَشَرِيِّ، مِمَّا قَدْ يُؤَدِّي إلَى أَنْ تُسْتَبْدَلَ بِالْإنْسَانِ التِّقْنِيَّاتُ الاصْطِنَاعِيَّةُ لِكَوْنِهَا أَكْثَرَ تَطَوُّرًا

Kelimeler:  Arapça - Türkçe - İng 

اللَّدُودُ - ezeli, daimi, sürekli - arch

طَوَّرَ  - geliştirmek - develop

تَسَارَعَ  - hızlanmak-  accelerate

تَوَقَّعَ  - beklenti ummak - predict

تَجَاوَزَ  - aşmak, sınırı geçmek - exceed

قُدْرَة  - kapasite, yetenek, güç, kudret - capability

انْتَابَ - - (bir konuda) duygusuna sahip olmak - have a feeling of

خَوْف = فَزَع - - korku fear

مُسْتَقْبَل - gelecek – future

5

إدْراجُ مَدِينَةِ أفّس بِقائِمَةِ التّراثِ الْعالَمِيّ

أَعْلَنَ وَزِيرُ الثَّقَافَةِ وَالسِّيَاحَةِ التُّرْكِيُّ أَنَّ لَجْنَةَ التُّرَاثِ الْعَالَمِيِّ التَّابِعَةَ لِمُنَظِّمَةِ الْأُمَمِ الْمُتَّحِدَةِ لِلتَّرْبِيَّةِ وَالْعُلُومِ وَالثَّقَافَةِ (اليُونِسْكُو)، أَدْرَجَتْ مَدِينَةَ أَفّس التَّارِيخِيَّةَ فِي قَائِمَةِ التُّرَاثِ الْعَالَمِيِّ.

وَقَالَ الْوَزِيرُ إِنَّ أفّس كَانَتْ أَهَمَّ الْمَرَاكِزِ الثَّقَافِيَّةِ وَالتِّجَارِيَّةِ فِي الْعُصُورِ الْهِيلِينِسْتِيَّةِ وَالرُّومَانِيَّةِ وَالْعُثْمَانِيَّةِ، وَأَنَّهَا كَانَتْ مَأْهُولَةً مُنْذُ نَحْوِ تِسْعَةِ آلَافِ عَامٍ.

وَأَضَافَ الْوَزِيرُ أَنَّ عَدَدَ الْمَوَاقِعِ التُّرْكِيَّةِ الْمُدْرَجَةِ فِي قَائِمَةِ الْيُونِسْكُو ارْتَفَعَ إِلَى 15 مَوْقِعًا، مُبَيِّنًا أَنَّ قُرَابَةَ مِلْيُونَيْ سَائِحٍ يَزُورُونَ مَدِينَةَ أفّس الْأَثَرِيَّةَ سَنَوِيًّا.

Kelimeler : Arp - Türkçe - İng

وَزِيرٌ - Bakan (hükümette) - minister

لَجْنَةٌ - komisyon - committee

مُنَظَّمَةٌ - organizasyon - organization

أَدْرَجَ - dahil etmek, katmak - inscribe, enter

قَائِمَةٌ - liste - list

مَرْكَزٌ - merkez - centre

عَصْرٌ - yüzyıl, dönem - era

مَأْهُولٌ - yaşanılan yer, ikamet yeri - populated

مَوْقِعٌ - site - site

سَائِحٌ - Turist – tourist

6

جَدَلٌ بِشَاْنِ تَعْديل الحِمْضِ النّوَوِي البَشَرِي

حَذَّرَ عُلَمَاءٌ مِنْ مَغَبَّةِ مُحَاوَلَاتِ تَغْيِيرِ الْخَرِيطَةِ الْجِينِيَّةِ لِلْإنْسَانِ بَعْدَ نَشْرِ أوَّلِ تَجْرِبَةٍ مِنْ نَوْعِهَا لِتَغْيِيرِ الْحِمْضِ النَّوَوِيِّ لِأَجِنَّةٍ بَشَرِيَّةٍ.

وَقَالَ الْبَاحِثُونَ إنَّ تَغْيِيرَ الْحِمْضِ النَّوَوِيِّ لِلْحَيَوَانَاتِ الْمَنَوِيَّةِ وَالْبُوَيْضَاتِ أَوِ الْأَجِنَّةِ يُمْكِنُ أنْ يَتَسَبَّبَ بِتَأْثِيرَاتٍ غَيْرِ مَعْرُوفَةٍ عَلَى الْأَجْيَالِ الْقَادِمَةِ.

وَوَفْقًا لِجُونْجِيُو هُوَانْغ، الَّذِي أَشْرَفَ عَلَى الدِّرَاسَةِ، فَإِنَّ دَوْرِيَّتَي نِيتْشَر وَسَايَنْس رَفَضَتَا الْبَحْثَ، وَيَعُودُ بِذَلِكَ جُزْئِيًّا لِأَسْبَابٍ أخْلَاقِيَّةٍ.

أمَّا إدْوَارْد لَانْفيَار فَقَدْ وَصَفَ وَرَقَةَ الْبَحْثِ هَذِهِ بِأنَّهَا تَنْقُلُ هَذَا النَّوْعَ مِنَ التَّجَارِبِ مِنَ الافْتِرَاضِ إلَى الْوَاقِعِ.

وَأَشَارَ إلَى أنَّهُ كَانَتْ هُنَاكَ شَائِعَاتٌ تَمَّ تَدَاوُلُهَا لِفَتْرَةٍ عَنْ أبْحَاثٍ مِنْ هَذَا النَّوْعِ إلَّا أنَّ عَدَدًا مِنَ الْعُلَمَاءِ طَالَبُوا الشَّهْرَ الْمَاضِي بِوَقْفِهَا.

وَيَقُولُ مُنْتَقِدُو هَذِهِ الدِّرَاسَةِ إنَّ هَذِهِ التَّجَارِبَ يُمْكِنُ اسْتِغْلَالُهَا فِي مُحَاوَلَةِ تَعْدِيلِ الصِّفَاتِ الْوِرَاثِيَّةِ لِلْإنْسَانِ وَهِيَ تِقْنِيَّاتٌ يُطْلَقُ عَلَيْهَا "تَحْسِينُ النَّسْلِ".

Kelimeler : Arp - Türkçe - İng

عَاقِبَة مَغَبَّة - risk sonuçları - consequence, risk

خَرِيطَة - harita - map

تَجْرِبَة - tecrübe, deneme - trial, experience

جَنِين - embriyo - embryo

بُوَيْضَة - yumurta (sperm için) - ovum

تَأْثِير - etki, darbe - effect

جِيل - nesil - generation

أَشْرَفَ - denetlemek, kontrol etmek - supervise

بَحْث - araştırmak - research

أخْلَاقِي - etik, ahlaki – ethical

7

السَّنِغَال.. عَاصِمَةُ فَنِّ النَّحْتِ

يَسْتَحْضِرُ فَنُّ النَّحْتِ فِي السَّنِغَال، كَمَا هُوَ الْحَالُ فِي بُلْدَانٍ أَفْرِيقِيَّةٍ أُخْرَى، رُوحَ الْقَارَّةِ وَسِحْرَهَا وَغُمُوضَهَا، وَقَدْ قَدَّمَتْ الْمُجْتَمَعَاتُ التَّقْلِيدِيَّةُ الْأَفْرِيقِيَّةُ بِتَنَوُّعِ عَادَاتِهَا وَأَنْظِمَتِهَا الدِّينِيَّةِ وَالِاجْتِمَاعِيَّةِ إِبْدَاعَاتٍ فَنِّيَّةً فِي هَذَا الْمَجَالِ أَثَّرَتْ عَلَى الْإِنْتَاجِ التَّشْكِيلِيِّ الْغَرْبِيِّ، حَيْثُ كَانَ الْقِنَاعُ الْأَفْرِيقِيُّ أَحَدَ مَصَادِرِ إلْهَامِ الرَّسَّامِ الشَّهِيرِ بابلو بِيكَاسُو

وَيَحْظَى فَنُّ النَّحْتِ بِاهْتِمَامٍ وَاسِعٍ مِنْ قِبَلِ السَّنِغَالِيِّينَ، فَبِالْإِضَافَةِ إِلَى تَحَوُّلِهِ إِلَى مَوْرِدٍ اقْتِصَادِيٍّ لِلْكَثِيرِ مِنَ النَّاسِ، فَهُوَ يُعَدُّ هِوَايَةً يُمَارِسُهَا كَثِيرُونَ، وَقَدْ مَنَحَ هَذَا الاِهْتِمَامُ الْبَلَدَ شُهْرَةً كَبِيرَةً فِي هَذَا الْمَجَالِ، فَأصْبَحَ يَسْتَقْطِبُ التَّظَاهُرَاتِ الْفَنِّيَّةَ الْكُبْرَى الْخَاصَّةَ بِالنَّحْتِ. وَيَرَى النَّحَّاتُ مَالِك إمْبَاي أَنَّ النَّحْتَ ارْتَبَطَ فِي الثَّقَافَاتِ الْأَفْرِيقِيَّةِ الْقَدِيمَةِ بِبَعْضِ الْمُعْتَقَدَاتِ الْوَثَنِيَّةِ وَالسِّحْرِ

Kelimeler : Arp - Türkçe - İng

النَّحْتِ - heykeltraş, oymacılık, kakma - Sculpture

رُوحٌ - ruh - soul

سِحْرٌ - sihir - magic

غُمُوضٌ - kapalılık, gizem - mystery/ambiguity

إِبْدَاعٌ  - yaratıcılık - ingenuity

الْفَنُّ - sanat - art

قِنَاعٌ - maske - mask

مَصْدَرُ إِلْهَامٍ - ilham kaynağı - source of inspiration

- مَوْرِدٌ اقْتِصَادِيٌّ  ekonomik kaynak - economic resource

شُهْرَةٌ  - şöhret -fame

تَظَاهُرَةٌ  olay – event

8

النَّقْدُ: ارْتِفاعٌ مُتَوَقَّع لِلبِطالَةِ بِالْخَلِيج

قَالَ صُنْدُوقُ النَّقْدِ الدَّوْلِيُّ الْأَرْبِعَاءَ إِنَّ دُوَلَ مَجْلِسِ التَّعَاوُنِ الْخَلِيجِيِّ رُبَّمَا تَشْهَدُ ارْتِفَاعَ مُعَدَّلَاتِ الْبِطَالَةِ بَيْنَ مُوَاطِنِيهَا فِي الْأَعْوَامِ الْمُقْبِلَةِ، إِذَا لَمْ تُغَيِّرْ عَادَاتِهَا الْمُسْتَمِرَّةَ مُنْذُ عُقُودٍ فِي الِاعْتِمَادِ عَلَى الْعَمَالَةِ الْأَجْنَبِيَّةِ الرَّخِيصَةِ.

وَمُنْذُ سَبْعِينِيَّاتِ الْقَرْنِ الْمَاضِي، أَسْهَمَ مَلَايِينُ الْعُمَّالِ مِنْ ذَوِي الْمَهَارَاتِ الْمُنْخَفِضَةِ مِنْ جَنَوبِ وَجَنُوبِ شَرْقِ آسيَا فِي النُّمُوِّ الِاقْتِصَادِيِّ السَّرِيعِ لِدُوَلِ الْخَلِيجِ، الَّتِي يُفَضِّلُ مُوَاطِنُوهَا الْوَظَائِفَ الْمُرِيحَةَ ذَاتَ الرَّوَاتِبِ الْمُرْتَفْعَةِ فِي الْقِطَاعِ الْحُكُومِيِّ.

وَحَذَّرَ صُنْدُوقُ النَّقْدِ مِنْ أَنَّ هَذَا النَّمُوذَجَ مِنْ غَيْرِ الْمُرَجَّحِ أَنْ يَسْتَمِرَّ فِي دُوَلِ مَجْلِسِ التَّعَاوُنِ الْخَلِيجِيِّ السِّتِّ، ذَاتِ الزِّيَادَةِ السُّكَّانِيَّةِ السَّرِيعَةِ وَبِصِفَةٍ خَاصَّةٍ بَيْنَ الشَّبَابِ بِسَبَبِ ارْتِفَاعِ فَاتُورَةِ الرَّوَاتِبِ الْحُكُومِيَّةِ.

Kelimeler : Arp - Türkçe - İng

 يَشْهَدُ – tanıklık eder , ortaya koyar, açığa çıkarır - witness, experience

 بِطالَةِ – işsizlik - unemployment

 مُعَدَّل – oran - rate

 عَمَالَة– iş gücü - workforce, labor

 وَظِيفَة – iş, görev - job

 مَهَارَة– maharet, yetenek - skill

 حَذَّرَ– uyardı - warn

 الْقِطَاعُ الْحُكُومِيُّ– kamu sektörü, hükümet sektörü - public sector

 نُمُوّ – büyüme - growth

 نَمُوذَج– model, örnek - model

 فَاتُورَة– hesap, fatura – bill

9

الطِّبُّ الشَّعْبِيُّ.. حَقِيقَةٌ أَمْ دَجَلٌ؟

انْتَشَرَتْ فِي الْآوِنَةِ الْأَخِيرَةِ مَرَاكِزُ الطِّبِّ الشَّعْبِيِّ (أَوِ الطِّبِّ الْبَدِيلِ)، وَبَدَأَ يَجْذِبُ اهْتِمَامَ الْأَكَادِيمِيِّينَ وَالْمُتَخَصِّصِينَ فِي الطِّبِّ، وَحَقَّقَ نَجَاحَاتٍ كَبِيرَةً خُصُوصًا فِي عِلَاجِ الْأَمْرَاضِ الْمُزْمِنَةِ، عَنْ طَرِيقِ وَسَائِلَ مِثْلَ الْحِجَامَةِ وَالْعِلَاجِ بِالْأَعْشَابِ أَوِ الْوَخْزِ بِالْإِبَرِ، فِي ظِلِّ تَنَامِي الْآثَارِ الْجَانِبِيَّةِ لِلْأَدْوِيَّةِ الْكِيمْيَائِيَّةِ، لَكِنَّهُ تَعَرَّضَ لِانْتِقَادَاتٍ لَاذِعَةٍ. فَهُنَاكَ مَنْ يَرَاهُ أَقْرَبَ إِلَى الْخُرَافَةِ أَوِ الدَّجَلِ فِي ظِلِّ التَّشْكِيكِ فِي فَعَّالِيَّتِهِ وَمُسْتَوَى الْأَمَانِ فِيهِ.

هَلْ تَرَى فِي الطِّبِّ الشَّعْبِيِّ مَدْخَلًا عِلْمِيًّا جَدِيدًا وَحَقِيقَةً يُمْكِنُ إِثْبَاتُهَا مِنْ مَنْظُورٍ عِلْمِيٍّ؟ أَمْ أَنَّهُ أَقْرَبُ إِلَى الدَّجَلِ فِي ظِلِّ غِيَابِ الضَّوَابِطِ وَالْقَوَانِينِ الَّتِي تُؤَطِّرُهُ؟ هَلْ هُوَ حَقِيقَةٌ يُمْكِنُ الاِعْتِمَادُ عَلَيْهَا فِي عِلَاجِ الْأَمْرَاضِ أمْ أَنَّهُ مُجَرَّدُ وَسِيلَةٍ لِلتَّرَبُّحِ السَّرِيعِ عَبْرَ بَثِّ الْخُرَافَاتِ؟

Kelimeler : Arp - Türkçe - İng

دَجَلٌ– şarlatanlık – quackery

 طِبٌّ شَعْبِيٌّ – halk tıbbı , alternatif tıp - traditional medicine

مُتَخَصِّصٌ– uzman - specialist

مَرَضٌ مُزْمِنٌ– müzmin kronik hastalık - chronic diseases

الْحِجَامَةُ– kupa tedavisi , bardak atma tedavisi, hacamat - cupping therapy

آثَارٌ جَانِبِيَّةٌ –  yan etkiler - side effects

خُرَافَةٌ– uydurma - myth

مَنْظُورٌ عِلْمِيٌّ– bilimsel bakış - scientific perspective

ضَوَابِطُ– denetim, kontroller - controls

تَرَبُّحٌ– kazançlı çıkma, kazanma - mercantilism

عِلَاجٌ terapi, tedavi – treatment

10

الْمَالُ لَا يَجْلِبُ السَّعَادَةَ

يَقُولُونَ إنَّ السَّعَادَةَ لَا تُشْتَرَى بِالْمَالِ، وَهَذَا صَحِيحٌ، وَلَكِنَّ الصَّحِيحَ أيْضًا أنَّ الْمَالَ قَادِرٌ عَلَى شِرَاءِ "حُزْنٍ أقَلَّ"،إذْ تَوَصَّلَتْ دِرَاسَةٌ حَدِيثَةٌ أُجْرِيَتْ فِي جَامِعَةِ برِيتِيش كُولُومْبيَا الْكَنَدِيَّةِ إلَى أنَّ الدَّخْلَ الْمَالِيَّ الْمُرْتَفِعَ لا يَرْتَبِطُ بِازْدِيَادِ مِقْدَارِ السَّعَادَةِ الَّتِي يَشْعُرُ بِهَا الشَّخْصُ، وَلَكِنَّهُ يَرْتَبِطُ بِشُعُورِهِ بِالْحُزْنِ بِشَكْلٍ أَقَلَّ

وَفَحَصَ الْبَاحِثُونَ بَيَانَاتِ 12 أَلْفًا تَمَّ تَسْجِيلُ مَعْلُومَاتِ دُخُولِهِمْ وَمَا قَالُوا إنَّهُمْ يَشْعُرُونَ بِهِ، وَلَاحَظُوا أنَّ الَّذِينَ كَانَتْ مَدَاخِيلُهُمْ أَعْلَى لَمْ يَشْعُرُوا بِزَيَادَةٍ فِي السَّعَادَةِ الْيَوْمِيَّةِ، وَلَكِنَّهُمْ سَجَّلُوا مِقْدَارًا أقَلَّ مِنَ الْحُزْنِ يَوْمِيًّا

وَخَلَصَ الْبَاحِثُونَ إلَى أنَّ الْمَالَ قَدْ يَكُونُ أدَاةً فَعَّالَةً أكْثَرَ لِلْحَدِّ مِنَ الْحُزْنِ بِشَكْلٍ أَفْضَلَ مِنَ الْحُصُولِ عَلَى السَّعَادَةِ وَتَعْزِيزِهَا.

Kelimeler - Arapça – Türkçe - İngilizce

تَوَصَّلَ = خَلَصَ إلَى - ulaştırmak, sonuçlandırmak - reach, conclude

دَخْل - gelir, kazanç - income

يَرْتَبِطُ - bağlantılı olmak - related to

مِقْدَار = كَمِّيَّة - miktar - quantity

يَشْعُرُ - hissetmek - feel

فَحَصَ - kontrol, inceleme   check

بَيَانَات= مَعْلُومَات -  bilgi , açıklamalar - data

لَاحَظُ - gözlemleme, dikkat etme - observe

أدَاة - araç - tool

فَعَّال - etkin, etkili – efficient

11

الْمُسَلْسَلَاتُ التُّرْكِيَّةُ تَقْتَحِمُ الشَّاشَاتِ

يُعَدُّ قِطَاعُ السِّينِمَا وَالتِّلِفِزْيُونِ مِنْ أَهَمِّ الْقِطَاعَاتِ الَّتِي تَأْخُذُ مَكَانَهَا بِقُوَّةٍ فِي مَجَالِ الصَّادِرَاتِ التُّرْكِيَّةِ بَعْدَ النَّجَاحَاتِ الَّتِي حَقَّقَهَا هَذَا القِطاعُ وَالْجَوَائِزِ الْعَالَمِيَّةِ الَّتِي حَصَدَتْهَا الْمُسَلْسَلَاتُ التُّرْكِيَّةُ، لِتَتَسَلَّلَ إلَى بُيُوتِ الْمُشَاهِدِينَ فِي ثَمَانِينَ دَوْلَةً.

وَقَالَ جَانْ أُوكَان -وهُوَ مُدِيرُ إحْدَى أَكْبَرِ الشَّرِكَاتِ التُّرْكِيَّةِ الْمُنْتِجَةِ لِلْمُسَلْسَلَاتِ- "إنَّ الْمُسَلْسَلَاتِ التُّرْكِيَّةَ بَاتَتْ تُعْرَضُ فِي ثَمَانِينَ دَوْلَةً، وَعَقَدْنَا مُنْذُ فَتْرَةٍ اجْتِمَاعًا لِلتَّقْيِيمِ مَعْ زُمَلَائِنَا فِي هَذَا الْقِطَاعِ، وَنَتَوَقَّعُ بِنَاءً عَلَى تَقْيِيمِنَا أنْ تَكُونَ قِيمَةُ صَادِرَاتِنَا مِنَ الْمُسَلْسَلَاتِ هَذَا الْعَامَ بَيْنَ 350 وَ375 مِلْيُونَ دُولارٍ."

وَأَشَارَ أُوكَانُ إلَى أنَّ عَائِدَاتِ تُرْكِيَا الْعَامَ الْمَاضِيَ مِنْ بَيْعِ الْمُسَلْسَلَاتِ لِلدُّوَلِ الْأَجْنَبِيَّةِ بَلَغَتْ نَحْوَ ثَلَاثِمِائَةِ مِلْيُونِ دُولَارٍ.

Kelimeler - Arapça - Türkçe - İngilizce

قِطَاع – sektör – sector

صَادِرَات– ihraç edilmesi, dışarı verilmesi – exportations

حَصَدَ– elde etmek, hasat etmek – harvest

مُشَاهِد– görüntüleme, izleyici, manzara - viewer, spectator

شَرِكَة– şirket - company

يَعْرِضُ= يَبُثُّ- yayınlanmak - broadcast

اجْتِمَاع– toplantı – meeting

تَقْيِيم– değerlendirme – assessment

يَتَوَقَّعُ – beklenti, ummak – expect

قِيمَة – değer, kıymet – value

12

مَاذَا لَوْ تَجَنَّبْتَ الْمَشْرُوباتِ الْغازِيَّةَ؟

تَوَصَّلَ خُبَرَاءُ الصِّحَّةِ لِنَتَائِجَ تُبَيِّنُ الضَّرَرَ الَّذِي تُسَبِّبُهُ الْمَشْرُوبَاتُ الْغَازِيَّةُ بِالصِّحَّةِ، لِذَا يَنْصَحُ الْخُبَرَاءُ بِالابْتِعَادِ عَنْ تَنَاوُلِهَا سَوَاءً أكَانَتْ خَالِيَةً مِنَ السُّكَّرِ أمْ عَادِيَّةً، وَبِالْعَوْدَةِ إلَى شُرْبِ الْعَصَائِرِ الطَّبِيعِيَّةِ.

وَمَنْ لا يَتَنَاوَلُ الْمَشْرُوبَاتِ الْغَازِيَّةَ تَحْدُثُ فِي جِسْمِهِ عِدَّةُ تَغَيُّرَاتٍ، مِنْهَا تَخْفِيفُ الرَّغْبَةِ فِي تَنَاوُلِ السُّكَّرِيَّاتِ، وَرُبَّمَا يَعْتَقِدُ الْبَعْضُ أنَّ الْمَشْرُوبَاتِ الْغَازِيَّةَ الْخَالِيَةَ مِنَ السُّكَّرِ تَحْتَوِي عَلَى سُعْرَاتٍ حَرَارِيَّةٍ أقَلَّ مِنَ الْعَادِيَّةِ، مِمَّا يَدْفَعُهُمْ لِاسْتِهْلَاكِ كَمِّيَّاتٍ كَبِيرَةٍ مِنْهَا، لَكِنَّ الْوَاقِعَ عَكْسُ ذَلِكَ تَمَامًا.

فَقَدْ أظْهَرَتْ دِرَاسَةٌ أنَّ الْأشْخَاصَ الَّذِينَ يَشْرَبُونَ الْمَشْرُوبَاتِ الْغَازِيَّةَ "اللَّايْت" يَسْتَهْلِكُونَ كَمِّيَّاتٍ أكْثَرَ مِنَ السُّكَّرِ وَيُعَانُونَ مِنْ زِيَادَةٍ فِي الْوَزْنِ أكْثَرَ مِنَ الْأشْخَاصِ الَّذِينَ يَتَنَاوَلُونَ الْعَصَائِرَ الْعَادِيَّةَ.

Kelimeler – Arapça – Türkçe – İngilizce

ضَرَر– zarar – harm

نَصَحَ– önermek, nasihat etmek – advise

ابْتَعَدَ– uzak durmak - go away, abstain

تَنَاوَلَ– yemek, ele almak – take

عَصِير– meyve suyu – juice

رَغْبَة– istek – arzulama – desire

سُعْر– kalori – calorie

اسْتَهْلَكَ– tüketmek – consume

كَمِّيَّة– miktar – quantity

عَانَى - katlanmak, acıyla karşı karşıya kalmak – suffer

13

أَهَمُّ الْإِنْجَازَاتِ الطِّبِّيَّةِ عَامَ 2014

شَهِدَ عَامُ 2014 عِدَّةَ إِنْجَازَاتٍ طِبِّيَّةٍ، أَبْرَزُهَا عَلَى صَعِيدِ الْأَجْهِزَةِ الطِّبِّيَّةِ سَيَّارَةُ إِسْعَافٍ لِلتَّعَامُلِ مَعَ السَّكْتَةِ الدِّمَاغِيَّةِ، وَمُنَظِّمٌ لَاسِلْكِيٌّ لِضَرَبَاتِ الْقَلْبِ.

أَمَّا عَلَى صَعِيدِ الْعِلَاجَاتِ فَشَمِلَتْ عَقَاقِيرَ جَدِيدَةً، لِتَخْفِيضِ الْكُولِيسترُولِ فِي الدَّمِ، وَلِعِلَاجِ سَرَطَانِ الْجِلْدِ الْغَامِقِ "الْمِيلَانُومَا" وَقُصُورِ الْقَلْبِ وَالتَّلَيُّفِ الرِّئَوِيِّ. كَمَا شَمِلَتْ تَطْعِيمًا جَدِيدًا يُقَلِّلُ احْتِمَالَ الْإِصَابَةِ بِحُمَّى الضَّنَكِ بِنِسْبَةِ 60%.

أَمَّا جَائِزَةُ نُوبلَ فِي الطِّبِّ فَقَدْ فَازَ بِهَا ثَلَاثَةُ عُلَمَاءَ بِسَبَبِ اكْتِشَافِهِمْ خَلَايَا "نِظَامِ تَحْدِيدِ الْمَوَاقِعِ الدَّاخِلِيِّ" فِي الدِّمَاغِ.

Kelimeler – Arapça – Türkçe – İngilizce

إِنْجَازٌ – başarı – achievement

عَلَى صَعِيدِ = عَلَى مُسْتَوَى– düzeyinde – seiyesinde - in terms of

سَيّارَةُ إِسْعَافٍ – ambulans – ambulance

سَكْتَةٌ دِمَاغِيَّةٌ– beyin felci - stroke

دَوَاءٌ= عِلَاجٌ– tedavi, terapi - treatment, drug

الْقَلْبُ– kalp - heart

تَطْعِيمٌ– aşılama - inoculation

حُمَّى الضَّنَكِ– dang hastalığı - dengue

خَلِيَّةٌ– hücre – cell

الدِّمَاغُ– beyin – brain

14

التّكْنولُوجْيَا:أَحْدَاثٌ ومُسْتَجِدّاتٌ في 2014

فِي هَذَا الْعَامِ احْتَفَلَ مُسْتَخْدِمُو الشَّبَكَةِ الْعَنْكَبُوتِيَّةِ بِمُرُورِ رُبْعِ قَرْنٍ عَلَى انْطِلَاقِهَا، كَمَا حَزِنَ عُشَّاقُ أَلْعَابِ الْفِيدْيُو لِوَفَاةِ مُبْتَكِرِ أَوَّلِ مِنَصَّةِ أَلْعَابٍ. وَتَصَاعَدَ الِاهْتِمَامُ بِالْخُصُوصِيَّةِ وَتَشْفِيرِ الْبَيَانَاتِ، وَفِي الْمُقَابِلِ تَصَاعَدَتْ وَتِيرَةُ الْهَجَمَاتِ الْإلكتْرُونِيَّةِ خَاصَّةً ضِدَّ أَهْدَافٍ أَمِيرِكِيَّةٍ.

وَشَهِدَ عَامُ 2014 كَذَلكَ ازْدِهَارَ الْعَدِيدِ مِنَ التِّقْنِيَّاتِ وَدُخُولَهَا مَرْحَلَةَ الِانْتِشَارِ مِثْلَ عُمْلَةِ بِتْكوين الرَّقْمِيَّةِ الَّتِي تَحَوَّلَتْ مِنْ عُمْلَةٍ مَشْبُوهَةٍ إِلَى عُمْلَةٍ تَثِقُ بِهَا كُبْرَى الشَّرِكَاتِ مِثْلَ مَايكْرُوسُوفْت، وَتَطَوَّرَ اسْتِخْدَامُ الطَّائِرَاتِ الْعَامِلَةِ بِدُونِ طَيَّارٍ وَبَدَأَت السَّاعَاتُ الذَّكِيَّةُ الِانْتِشَارَ وَكَذَلِكَ الطِّبَاعَةُ الثُّلَاثِيَّةُ الْأَبْعَادِ.

Kelimeler – Arapça – Türkçe – İngilizce

الشَّبَكَةُ الْعَنْكَبُوتِيَّةُ– internet - the internet

رُبْعُ قَرْنٍ– çeyrek yüzyıl - Quarter of a century

حَزِنَ– üzgün olmak - to be sad

وَفَاةُ– vefat etmek, ölüm – death

الْخُصُوصِيَّةُ– gizlilik – privacy

تَصَاعَدَ– yükselmek - to rise, ascend

ازْدَهَرَ– başarı - çiçeklenmek - to blossom

عُمْلَةٌ – para (yabancı para) - currency

مَشْبُوهٌ– şüpheli – suspicious

يَثِقُ– güvenmek - to trust

15

نَصَائِحُ لِإِيقَافِ تَسَاقُطِ الشَّعْرِ

كَيْفَ تَتَصَرَّفُ لِتُوقِفَ تَسَاقُطَ شَعْرِكَ وَتُحَافِظَ عَلَى مَا تَبَقَّى مِنْهُ؟ أَوْرَدَ مَوْقِعُ "غيزوندهايت تيبس" الْأَلْمَانِيُّ الْإلَكْترُونِيُّ الْمُخْتَصُّ بِالصِّحَةِ نَصَائِحَ هَامَّةً وَبَسِيطَةً قَدْ تُسَاعِدُكَ، مِنْ أَهَمِّهَا:

مُرَاجَعَةُ طَبِيبٍ مُخْتَصٍّ فَوْرَ ظُهُورِ أَعْرَاضِ تَسَاقُطِ الشَّعْرِ، وَتَنَاوُلُ الْأَطْعِمَةِ الْغَنِيَّةِ بِالْفِيتَامِينَاتِ وَالْمَعَادِنِ، وَتَجَنُّبُ التَّوَتُّرِ، وَالْمُحَافَظَةُ عَلَى الْقَدْرِ الْكَافِي مِنَ النَّوْمِ.

Kelimeler: Arapça – Türkçe – İngilizce

تَصَرَّفَ - hareket etmek, davranmak  -to act / proceed

حَافَظَ عَلَى– korumak - to conserve

أَوْرَدَ– bildirmek, rapor etmek - to report

ذَكَرَ ـ قَدَّمَ– zikretmek, söylemek, aktarmak, sunmak – say,

مُخْتَصٌّ uzman - specialist / specialized

نَصِيحَةٌ– nasihat , tavsiye - advice / tip

أَعْرَاضٌ - semptomlar – belirtiler - symptoms

أَطْعِمَةٌ= أغْذِيَّةٌ – yiyecekler, beslenme  - foods

تَجَنَّبَ– kaçınmak - to avoid

التَّوَتُّرُ – stres, gerilim - stress / tension

النَّوْمُ– uyku – sleep

16

أَوَّلُ أوبرا بِاللُّغَةِ الْعَرَبِيَّةِ بِالْجَزَائِرِ

اسْتَمْتَعَ مُحِبُّو مُوسِيقَى الْأُوبرا بِالْعَرْضِ الشَّرَفِيِّ لِأَوَّلِ أُوبرا بِاللُّغَةِ الْعَرَبِيَّةِ بِالْجَزَائِرِ، الَّذِي شَارَكَ في تَنْظِيمِهِ الدِّيوَانُ الْوَطَنِيُّ لِلثَّقَافَةِ وَالْإِعْلَامِ وَالتِّلِفِزْيُونُ الْجَزَائِرِيُّ وَعِدَّةُ مُؤَسَّسَاتٍ أُخْرَى فِي مَسْرَحِ مُحْيِي الدِّين بَاش طرزي وَسَطَ الْعَاصِمَةِ.

وَقَدَّمَ الْمُوسِيقَارُ الْجَزَائِرِيُّ الْمُغْتَرِبُ طَارِق بن وَرقَة أوبرا "النَّفس" هَدِيَّةً لِبَلَادِهِ الْجَزَائِرِ فِي خَمْسِينِيَّةِ اسْتِقْلَالِهَا، وحَكَى فِيهَا حَنِينَهُ إلَى الْجَزَائِرِ وَذِكْرَيَاتِ طُفُولَتِهِ الْقَصِيرَةِ فِيهَا، حَيْثُ غَادَرَهَا وَهُوَ ابْنُ الْخَامِسَةِ مَعَ عَائِلَتِهِ.

وَاسْتَمَرَّ الْعَرْضُ سَاعَةً وَعَشْرَ دَقَائِقَ، رَافَقَت فيها الْمُوسِيقَى وَالْغِنَاءَ لَوْحَاتٌ فَنِّيَّةٌ، وَتَدَاخَلَتْ الْمُوسِيقَى الَّتِي عَزَفَهَا 65 عَازِفًا مَعَ أَصْوَاتِ أَرْبَعَةِ مُغَنِّينَ. وبِالْإِضَافَةِ إِلَى الْكُورَال، كَانَ الْعُودُ الْعَرَبِيُّ وَالنَّايُ حَاضِرَيْنِ فِي الْجُوقَةِ الْمُوسِيقِيَّةِ فَأَعْطَيَا اللَّمْسَةَ الشَّرْقِيَّةَ لِأُوبرا "النَّفس" الَّتِي كُتِبَتْ كَلِمَاتُهَا بِاللُّغَةِ الْعَرَبِيَّةِ.

Kelimeler : Arapça – Türkçe – İngilizce

اسْتَمْتَعَ– eğlenmek, hoş vakit geçirmek - to enjoy

مُوسِيقَارٌ– müzisyen - musician

مُغْتَرِبٌ– gurbete giden kişi, gurbetçi - an expatriate

حَكَى– anlatmak, hikaye etmek - to tell/narrate

حَنِينٌ– nostalji – nostalgia

غَادَرَ– ayrılmak, den gitmek - to leave

غِنَاءٌ– şarkı - song/singing

عَزَفَ– müzik aleti çalmak - to play (a musical instrument)

الْعُودُ– Ud (müzik aleti) - the lute

النَّايُ– Flüt , Ney - the flüte

17

سِتّةُ أَطْعِمَةٍ لِصِحَّةِ الدِّمَاغِ

تَقْتَصِرُ فَوَائِدُ الْغِذَاءِ عَلَى إِمْدَادِ جِسْمِكَ بِالطَّاقَةِ وَمُسَاعَدَتِكَ عَلَى الْحَرَكَةِ فَحَسْبُ، بَلْ إِنَّهُ مُفِيدٌ لِدِمَاغِكَ أَيْضًا، إِذْ يَلْعَبُ دَوْرًا مُهِمًّا فِي تَحْسِينِ الذَّاكِرَةِ وَالْأَدَاءِ الْعَقْلِيِّ.

وَهَذِهِ سِتَّةُ أَطْعِمَةٍ يَقُولُ الْعُلَمَاءُ إِنَّهَا مُفِيدَةٌ لِمُخِّكَ:

الْجَوْزُ وَالْبرُوكْلِي وَالتُّوتُ الْبَرِّيُّ: تُسَاهِمُ هَذِهِ الْأَطْعِمَةُ الثَّلَاثَةُ فِي تَنْشِيطِ الذَّاكِرَةِ وَتَحْسِينِ الْقُدُرَاتِ الْإِدْرَاكِيَّةِ.

زَيْتُ السَّمَكِ: يُحَفِّزُ وَظَائِفَ الْخَلَايَا الْعَصَبِيَّةِ.

الْأفُوكَادُو: يُغَذِّي وَيَحْمِي أَغْشِيَةَ خَلَايَا الدِّمَاغِ.

الْكَاكَاو: يُحَسِّنُ الطَّلَاقَةَ اللَّفْظِيَّةَ وَالْوَظِيفَةَ الْإِدْرَاكِيَّةَ لَدَى الْمُسَنِّينَ، كَمَا يَزِيدُ تَدَفُّقَ الدَّمِ إِلَى الدِّمَاغِ.

Kelimeler : Arapça – Türkçe – İngilizce

اقْتَصَرَ عَلَى– sınırlı olmak, az olmak - be limited to

فَائِدَةٌ– fayda - beneficial

تَحْسِينٌ– iyileştirme, geliştirme, daha iyi hale getirme - improvement

الْمُخُّ= الدَّمَاغُ– beyin, zihin - the brain

التُّوتُ الْبَرِّيُّ– yaban mersini - blueberry

إِدْرَاكٌ– anlama, kavrama, kavrayış - consciousness

الْخَلَايَا الْعَصَبِيَّةُ– sinir hücreleri - neurons

أَغْشِيَةُ– zarlar, membranlar - membranes

الطَّلَاقَةُ اللَّفْظِيَّةُ– sözel akıcılık - verbal fluency

الْمُسِنُّونَ– yaşlı, yaşı ilerlemiş – elderly

18

تَبَاطُؤُ ارْتِفَاعِ دَرَجَاتِ حَرَارَةِ الْأَرْضِ

قَالَ بَاحِثُونَ إِنَّ رِيَاحًا أَقْوَى مِنَ الْمُعْتَادِ خَفَّفَتْ مِنْ حَرَارَةِ سَطْحِ الْمُحِيطِ الْهَادِي هِيَ سَبَبُ التَّبَاطُؤِ الْمُؤَقَّتِ فِي ارْتِفَاعِ دَرَجَةِ حَرَارَةِ الْأَرْضِ مُنْذُ بِدَايَةِ الْقَرْنِ الْحَادِي وَالْعِشْرِينَ.

وَكَانَ بَاحِثُونَ فِي اللَّجْنَةِ الدَّوْلِيَّةِ لِلتَّغَيُّرَاتِ الْمُنَاخِيَّةِ قَدْ قَالُوا فِي الْعَامِ الْمَاضِي إِنَّ وَتِيرَةَ الاِرْتِفَاعِ فِي دَرَجَةِ حَرَارَةِ سَطْحِ الْأَرْضِ تَبَاطَأَتْ فِي الْأَعْوَامِ الـ15 الْمَاضِيَةِ، رَغْمَ الاِرْتِفَاعِ الْمُطَّرِدِ فِي انْبِعَاثَاتِ الْغَازَاتِ الْمُسَبِّبَةِ لِظَاهِرَةِ الاِحْتِبَاسِ الْحَرَارِيِّ الْمَسْؤُولَةِ عَنِ التَّغَيُّرِ الْمُنَاخِيِّ، وَفْقَ الْكَثِيرِينَ.

وَرَبَطَ بَحْثٌ سَابِقٌ بَيْنَ تَبَاطُؤِ ارْتِفَاعِ الْحَرَارَةِ وَعَوَامِلَ مِنْهَا ترَاجُعُ الطَّاقَةِ النَّاتِجَةِ مِنَ الشَّمْسِ وَتَرَاكُمُ هَوَاءٍ مُلَوَّثٍ فِي الْجَوِّ يَحْجُبُ أَشِعَّتَهَا. وَذَهَبَتْ أَبْحَاثٌ أُخْرَى إِلَى أنَّ السَّبَبَ قَدْ يَكُونُ امْتِصَاصَ الْمُحِيطَاتِ الْعَمِيقَةِ لِلْمَزِيدِ مِنَ الْحَرَارَةِ.

Kelimeler: Arapça – Türkçe – İngilizce

بَحْثٌ– araştırma, çalışma - research / study

تَبَاطُؤُ تَسَارُع = yavaşlamak - deceleration

وَتِيرَةٌ– tempo - cadence / pace

انْبِعَاثَاتٌ– fışkırması, emisyon - emissions (gas)

الاِحْتِبَاسُ الْحَرَارِيُّ- küresel ısınma - global warming

تَرَاجَعَ= نَقَصَ– gerileme, azalma - to recede

تَرَاكَمَ– birikme, yığılma - accumulate

هَوَاءٌ مُلَوَّثٌ– kirli hava - polluted air

حَجَبَ= أَخْفَى× أَظْهَرَ – gizlemek, örtmek - to hide

امْتَصَّ– emmek, absorbe etmek - to absorb

19

الطَّحَالِبُ مَصْدَرٌ وَاعِدٌ للطَّاقَةِ

شَهِدَتِ السَّنَوَاتُ الْمَاضِيَّةُ اهْتِمَامًا مَلْحُوظًا بِالْوَقُودِ الْحَيَوِيِّ كَأَحَدِ مَصَادِرِ الطَّاقَةِ الْمُتَجَدِّدَةِ، إِلَّا أَنَّ إِنْتَاجَهُ أَثَارَ جَدَلًا عَالَمِيًّا نَظَرًا لِاعْتِمَادِ تَصْنِيعِهِ عَلَى بَعْضِ الْمَحَاصِيلِ الزِّرَاعِيَّةِ - كَالذُّرَةِ وَفُولِ الصُّويَا - مِمَّا يُؤَثِّرُ عَلىَ سَلَّةِ الْغِذَاءِ الْعَالَمِيَّةِ. وَمِنْ هُنَا فَقَدْ بَرَزَتْ فِكْرَةُ إِنْتَاجِ الْوَقُودِ الْحَيَوِيِّ مِنَ الطَّحَالِبِ كَمَصْدَرٍ لِلطَّاقَةِ الْمُتَجَدِّدَةِ.

وَالطَّحَالِبُ نَبَاتَاتٌ بَحْرِيَّةٌ بَسِيطَةُ التَّكْوِينِ، مُعْظَمُهَا قَادِرٌ عَلَى إِجْرَاءِ عَمَلِيَّةِ التَّمْثِيلِ الضَّوْئِيِّ، حَيْثُ تَسْتَطِيعُ أَنْ تُنْتِجَ زَيْتًا نَبَاتِيًّا، تَتِمُّ مُعَالَجَتُهُ كِيمْيَائِيًّا لِلْحُصُولِ عَلَى الدِّيزَل الْحَيَوِيِّ، الْقَادِرِ عَلَى تَشْغِيلِ كَثِيرٍ مِنَ الْمُحَرِّكَاتِ.

وَتَتَمَيَّزُ الطَّحَالِبُ بِسُرْعَةِ التَّكَاثُرِ، وَلَا تَحْتَاجُ إِلَى تُرْبَةٍ خِصْبَةٍ لِنُمُوِّهَا، كَمَا يُمْكِنُ تَرْبِيَتُهَا فِي الْبِرَكِ الْمَفْتُوحَةِ أَوْ فِي الْأَمَاكِنِ الَّتِي تَنْبَعِثُ مِنْهَا كَمِّيَّاتٌ كَبِيرَةٌ مِنْ غَازِ ثَانِي أُكْسِيدِ الْكَرْبُون اللَّازِمِ لِنُمُوِّهَا، كَمَحَطَّاتِ تَوْلِيدِ الطَّاقَةِ وَالْمَنَاطِقِ الصِّنَاعِيَّةِ.

Kelimeler: Arapça – Türkçe – İngilizce

الْوَقُودُ– petrol, enerji, yakıt - fuel

الطَّاقَةُ– enerji - energy

أَثَارَ جَدَلًا– tartışmaya yol açmak - to be controversial

مَحَاصِيلُ– bitkisel, bitkisel üretim, ekinler - crops

الذُّرَةُ– mısır - maize

التَّمْثِيلُ الضَّوْئِيُّ– Fotosentez - photosynthesis

زَيْتٌ– yağ - oil

تُرْبَةٌ خِصْبَةٌ– verimli toprak - fertile ground

نَمَى– büyümek, yetişmek - to grow

ثَانِي أُكْسِيد الْكَرْبُون– Karbon dioksit - carbon dioxide

20

كُنُوزُ صَنْعَاءَ الْأَثَرِيَّةُ

أَعْرَبَتْ مُنَظَّمَةُ الْأُمَمِ الْمُتَّحِدَةِ لِلثَّقَافَةِ وَالتَّرْبِيَّةِ وَالْعُلُومِ (اليُونِسْكُو) عَنْ قَلَقِهَا مِنْ تَآكُلِ مَدِينَةِ صَنْعَاءَ الْقَدِيمَةِ بِسَبَبِ الْإِهْمَالِ وَالنَّشَاطِ الْعُمْرَانِيِّ الْعَشْوَائِيِّ فِي ظِلِّ عَدَمِ مُبَالَاةِ السُّلُطَاتِ.

وَطَلَبَت الْيُونِسْكُو فِي رِسَالَةٍ فِي فِبْرَاير/شُبَاط 2012 مِنَ السُّلُطَاتِ الْيَمَنِيَّةِ أَنْ "تَضْمَنَ حِمَايَةَ التُّرَاثِ الثَّقَافِي لِلْبِلَادِ". إِلَّا أَنَّ السُّلُطَاتِ الْيَمَنِيَّةَ الْمُنْهَكَةَ بِالْأَزَمَاتِ السِّياسِيَّةِ وَالْأَمْنِيَّةِ لَا تَبْدُو قَادِرَةً عَلَى تَحْقِيقِ ذَلِكَ بِحَسَبِ مَسْؤُولِينَ.

وَوَسَطُ صَنْعَاءَ غَنِيٌّ بِكُنُوزٍ مِعْمَارِيَّةٍ فَرِيدَةٍ تَشْمَلُ 106 مَسَاجِدَ وَ 12 حَمَّامًا تُرْكِيًّا وَ 6500 مَنْزِلٍ، جَمِيعُهَا مَبْنِيَّةٌ قَبْلَ الْقَرْنِ الْحَادِي عَشَرَ. 

وَيُشَكِّلُ مَوْسِمُ الْأَمْطَارِ تَهْدِيدًا سَنَوِيًّا لِلْمَنَازِلِ الطِّينِيَّةِ الْقَدِيمَةِ الْمُتَعَدِّدَةِ الطَّبَقَاتِ، وَهُنَاكَ حَوَالَيْ عَشَرَةِ مَنَازِلَ تَهَدَّمَتْ خِلَالَ مَوْسِمِ الْأَمْطَارِ هَذَا الْعَام.

تَآكَلَ– erozyon, çökme, zarar görme - to corrode/deteriorate

أَهْمَلَ - ihmal edilmesi, terk edilmesi- to neglect/abandon

عَشْوَائِيٌّ– rastgele, gelişigüzel - arbitrary/aleatory

سُلُطَاتٌ– yönetimler, iktidarlar - authorities/government

ضَمِنَ– içermek, garanti altına almak, içinde olmakz - ensure

مُنْهَكٌ– bitkin olma, aşırı çalışma - exhausted/overworked

قَرْنٌ– yüzyıl - century 

هَدَّدَ– tehdit etme - to threaten/menace

طِينٌ– toprak - clay

تَهَدَّمَ - düşme, çökme, yıkılma - to fall down/collapse

21

التَّنْمِيَة والدّيمُقْراطِيَّة في العالَمِ الْعَربِي

كانَ الْأَمَلُ مَعْقُودًا عَلَى أنْ تَكُونَ ثَوْرَاتُ الرَّبِيعِ الْعَرَبِيِّ فَاتِحَةَ خَيْرٍ لِتَحْقِيقِ دِيمُقْرَاطِيَّاتٍ رَاسِخَةٍ فِي الْمُجْتَمَعَاتِ الْعَرَبِيَّةِ.

وَكَانَ الْأَمَلُ أنْ تَكُونَ هَذِهِ الدِّيمُقْرَاطِيَّاتُ مَصْحُوبَةً بِأَدَاءٍ تَنْمَوِيٍّ مُخْتَلِفٍ، يُعَالِجُ مَا كَرَّسَتْهُ دِكْتَاتُورِيَّةُ النُّظُمِ الْعَرَبِيَّةِ عَلَى مَدَارِ الْعُقُودِ الْمَاضِيَةِ، فَتُتَاح لِلشُّعُوبِ الْعَرَبِيَّةِ خِيَارَاتُ الْحُرِّيَّةِ فِي نَمَطِ حَيَاتِهَا اقْتِصَادِيًّا وَاجْتِمَاعِيًّا، فَتَحْظَى بِتَعَلُّمٍ يَمْحُو أُمِّيَّتَهَا وَيُضِيءُ لَهَا طَرِيقَ الْمَعْرِفَةِ وَالتِّكْنُولُوجْيَا، وَرِعَايَةٍ صِحِّيَّةٍ تُحَقِّقُ حَيَاةً أَوْفَرَ حَظًّا في الْقَضَاءِ عَلَى الْأَمْرَاضِ الْمُزْمِنَةِ، فَضْلًا عَنِ التَّعَرُّضِ لِلْمَرَضِ، وَتَحْقِيقِ مُعَدَّلَاتٍ أعْلَى مِنَ الْوِقَايَةِ.

إلَّا أنَّ الثَّوْرَاتِ الْمُضَادَّةَ فِي دُوَلِ الرَّبِيعِ الْعَرَبِيِّ، جَعَلَتْ حُلُمَ شُعُوبِ تِلْكَ الدُّوَلِ يَتَوَارَى بَعْضَ الشَّيْءِ.

Kelimeler = Arapça – Türkçe – İngilizce

رَاسِخٌ– köklü olmak, kök salmak - rooted, solid

أَدَاءٌ– performans, yapma, yerine getirme - performance

يُعَالِجُ– tedavi etmek, terapi - treat, handle

كَرَّسَ– kutsamak, adamak, vakfetmek - consecrate

نِظَامٌ– rejim, yönetim, sistem - regime

يُتِيحُ– vermek, adamak - allow, provide

خِيَارٌ– seçenek - choice, option

يَحْظَى– elde etmek - obtain

يَتَوَارَى– gizlemek – hide

22

بِالْجَزَائِرِ.. الْفِيسْبُوك يَسْبِقُ الصِّحَافَةَ

تَعْرِفُ الْجَزَائِرُ ظَاهِرَةً مُثِيرَةً رُبَّمَا لَمْ يَسْبِقْ أنْ شَهِدَهَا قِطَاعُ الصَّحَافَةِ، تَتَمَثَّلُ فِي تَفَوُّقِ نُشَطَاءٍ إلِكْترُونِيِّينَ عَلَى الصَّحَفِيِّينَ فِي نَشْرِ مَعْلُومَاتٍ تَخُصُّ الشَّأْنَ الْأَمْنِيَّ وَالسِّيَاسِيَّ الْمَحَلِّيَّ.

وَلِأَوَّلِ مَرَّةٍ مُنْذُ انْتِشَارِ وَسَائِطِ التَّوَاصُلِ الاجْتِمَاعِيِّ فِي الْبِلَادِ، يَنْشُرُ مُدَوِّنُونَ وَنُشَطَاءٌ أخْبَارًا تُعَدُّ "سَبْقًا صَحَفِيًّا"، وَتُضْطَرُّ الصُّحُفُ بَعْدَهَا بِسَاعَاتٍ -وَأَحْيَانًا بِأَيَّامٍ-إلَى تَأْكِيدِهَا.

وَبَرَزَتْ فِي الْفَضَاءِ الْأَزْرَقِ أسْمَاءٌ مَشْهُورَةٌ كَسَرَتْ حَظْرَ انْفِرَادِ وَسَائِلِ الْإعْلَامِ التَّقْلِيدِيَّةِ الْمُخْتَلِفَةِ بِنَشْرِ الْأَخْبَارِ الْأَمْنِيَّةِ الْحَسَّاسَةِ.

وَإِذَا كَانَ بَعْضُ هَؤُلَاءِ مَعْرُوفَ الْهُوِيَّةِ -كَالضَّابِطِ السَّابِقِ كَرِيم مُولَاي، أوِ السِّيَاسِيِّ الْمُعاَرِضِ سامِي سَعْدِي- فَإنَّ أغْلَبَ الْبَقِيَّةِ يَرْفُضُونَ الْكَشْفَ عَنْ هُوِيَّاتِهِمْ أوْ صُوَرِهِمْ أَوْ وَظَائِفِهِمْ أوْ حَتَّى جِنْسِهِمْ.

Kelimeler : Arapça – Türkçe – İngilizce

ظَاهِرَة– olay, görüntü, görünen, olgu - phenomena

تَفَوَّقَ– aşmak, kapasitesinin üstüne çıkmak - surpass, outpace

نَشَرَ= بَثَّ– yayınlamak - publish

مُدَوَّنَة= blog - blog

يُضْطَرُّ= يُجْبِرُ– mecbur etmek, zorunlu olmak - oblige

تَأْكِيد= onaylama, doğrulama - confirmation

حَظْر= مَنْع– engel, risk - interdict

انْفِرَادِ– ayrıcalıklı, kendine has - exclusivity

تَقْلِيدِي– geleneksel - traditional

حَسَّاس– hassas, hassasiyet - sensitive